నబకృష్ణ చౌదరి . మన కీర్తి శిఖరాలు .
(1901 నవంబరు 23 -1984 జూన్ 24) ఒక భారతీయ రాజకీయవేత్త, సామాజిక కార్యకర్త. అతను భారతదేశంలోని ఒడిషా రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశాడు. అతను స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, సహాయ నిరాకరణోద్యమం , శాసనోల్లంఘన ఉద్యమం, రైతుల ఉద్యమాలలో పాల్గొన్నాడు.
ఒడిషాలోని జగత్‌సింగ్‌పూర్ జిల్లా ఖేరసా గ్రామంలో గోకులానంద చౌధురికి నబకృష్ణ చౌధరి జన్మించాడు. అతనితండ్రి జమీందారీ కుటుంబానికి చెందినవాడు. నిఖార్సైన న్యాయవాది. నబకృష్ణ కటక్‌లోని ప్యారీ మోహన్ అకాడమీలో చదువుకున్నాడు. అతను 15 సంవత్సరాల వయస్సులో మెట్రిక్యులేషన్ పరీక్షకోసం తన చదువును పూర్తి చేసాడు. కానీ తరువాత చదువు కోసం వయస్సు పరిమితి కారణంగా ఒక సంవత్సరం పాటు వేచి ఉన్నాడు.
1917లో, కటక్‌లోని రావెన్‌షా కళాశాలలో చేరాడు. అతని సోదరుడు గోపబంధు చౌధరి సామాజిక సేవలో పనిచేయడానికి బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ సేవకు రాజీనామా చేశాడు. ఆసంవత్సరం తరువాత బోల్షివిక్ విప్లవం జరిగింది. ఈ సంఘటనలు అతనిపై చాలా ప్రభావం చూపాయి.1921లో అతను తనతోటి సహచర విద్యార్థులు నిత్యానంద కనుంగో, లోకనాథ్ పట్నాయక్, జాదుమణి మంగరాజ్, హరేకృష్ణ మహతాబ్ లతో పాటు సామాజిక సేవలో పనిచేయడానికి సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమంలో చేరడానికి, రావెన్‌షా కళాశాలను విడిచిపెట్టాడు. ఆ సమయంలో అతను తన తండ్రిని కోల్పోయాడు. అతను తన అన్న గోపబంధు చౌదరి దగ్గర సంరక్షకుడిగా చేరాడు.1922 లో నబకృష్ణ చౌదరి ఖాదీ గురించి తెలుసుకోవడానికి గాంధీజీ సబర్మతి ఆశ్రమం, అహ్మదాబాద్‌కు వెళ్లాడు. నూలు వడకటం, నేయడం లాంటి సూత్రాలుతోపాటు తత్వశాస్త్రం గురించి అక్కడ క్షుణ్ణంగా తెలుసుకున్నాడు.
సబర్మతి నుండి తిరిగి వచ్చిన తరువాత, నబకృష్ణ ఒడిశాలో గాంధీ కార్యక్రమాలను నిర్వహించడానికి ప్రయత్నించాడు. అతను తన సోదరుడితో కలిసి అలకాశ్రమ్‌లో పాఠశాలను స్థాపించాడు.1925లో మహాత్మా గాంధీ సూచనల మేరకు నబకృష్ణ శాంతినికేతన్ కు తదుపరి అధ్యయనానికి వెళ్లాడు. అక్కడ పది నెలలు ఉన్నసమయంలో, అతను మాలతి చౌదరి (నీ సేన్)తో పరిచయమయ్యాడు. తరువాత అతను ఆమెను వివాహం చేసుకున్నాడు.
వారి వివాహం తర్వాత నబకృష్ణ చౌదరి, మాలతి చౌదరి జగత్‌సింగ్‌పూర్ సమీపంలోని తరికుండ్ అనే గ్రామానికి వెళ్లాడు. నబకృష్ణ రైతుగా అక్కడ వ్యవసాయం చేశాడు.1928లో వారికి పెద్ద కుమార్తె ఉత్తర జన్మించింది. వారు తరికుండ్‌లో ఉన్నప్పుడు వ్యవసాయంతోపాటు గ్రామీణులకు అక్షరాస్యత, వయోజన విద్యవంటి సామాజిక కార్యక్రమాలలో దంపతులిద్దరూ చురుకుగా పాల్గొన్నారు.
మహాత్మాగాంధీ 1930లో ఉప్పు సత్యాగ్రహం ప్రారంభించాడు. ఒడిశాలోని ఇంచుడి ప్రాంతం ఒడియా మాట్లాడే ప్రాంతాలలో ఉద్యమానికి కేంద్రంగా ఉంది.మరొక ప్రాంతం సృజంగ్ లో
చౌకిదారి పన్ను చెల్లింపుకు వ్యతిరేకంగా జరిగిన ఉద్యమంలో చురుకుగా పాల్గొన్నాడు. ఈ ఉద్యమంలో నబకృష్ణ ముందు వరుస నాయకుడుగా వ్యవహరించాడు. దీని కోసం అతను నాలుగు నెలలు కారాగార శిక్ష అనుభవించాడు. అతను కారాగారంలో ఉన్న సమయాన్ని అధ్యయనాలలో, తన తోటిఖైదీల కోసం ఆటలు, వ్యాయమశాల నిర్వహించడానికి ఉపయోగించాడు.1931లో అతనికి ఒక కుమారుడు జన్మించాడు.ఆ సమయానికి అతని సోదరుడు, అతని కుటుంబ సభ్యులు జైల్ పాలైయ్యారు. వారందరినీ హజారీబాగ్ జైలుకు తరలించారు.తోటి స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు మినూ మసాని, అశోక్ మెహతా, యూసుఫ్ మెహరాలి, జయప్రకాష్ నారాయణ్‌ని కలిసే అవకాశం నబకృష్ణకు లభించింది.
హజారీబాగ్ కారాగారం నుండి విడుదలైన తర్వాత అతను తిరిగి తరికుండ్ వచ్చాడు.అతను కాంగ్రెస్‌లో ఒక చిన్న సమూహాన్ని సృష్టించాడు. 'సారథి' అనే పత్రికను సవరించడం, ప్రచురించడం ప్రారంభించాడు. 'సారథి' పునరావృత ఖర్చులను తీర్చడానికి అతని భార్య మాలతీదేవి తననగలను విక్రయించింది. 'సారథి' చిన్న రైతులు, కార్మికులకు ముఖద్వారం లాంటిది.
రామ్ మనోహర్ లోహియా, ఆచార్య నరేంద్ర దేవ్, జయప్రకాష్ నారాయణ్ లతో కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ స్థాపించబడినప్పుడు, నబకృష్ణబాబు సమూహం ఉత్కల్ కాంగ్రెస్ సమైబాది సంఘ్ (ఉత్కల్ కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ)లో విలీనం చేయబడింది.1935 లో భగబతి చరణ్ పాణిగ్రాహి, అనంత పట్నాయక్ సహకారంతో ఒడిశాలో ప్రగతిశీల సాహిత్యాన్ని సృష్టించడానికి నబాజుగా సాహిత్య సంసద్‌ను స్థాపించారు. నబాజుగ సాహిత్య సంసద్ ప్రారంభ సమావేశంలో, మాలతి చౌదరి అనంత పట్నాయక్ రాసిన "నబీనా జుగర తరుణ జాగరే" గీతం పాడింది.ఈ సమాజం యు.పి.ఎస్.పి.సాంస్కృతిక విభాగంగా పనిచేస్తుంది.
1936 ఏప్రిల్ 1న ఒడిశా ప్రత్యేక భాషా రాచరిక రాష్ట్రంగా మారింది.1937 లో ఒడిశా రాచరికరాష్ట్ర శాసనసభకు మొదటిసారి ఎన్నికలు జరిగాయి.తీర్తల్-ఎర్సమా నియోజకవర్గం నుండి రాయ్ బహదూర్ చింతామణి ఆచార్యకు వ్యతిరేకంగా నబబాబు ఎన్నికలలోనిలిచాడు.అతను అత్యధిక మెజారిటీతో ఎన్నికల్లోగెలిచాడు. ఇది అతనిని క్రియాశీల రాజకీయాల్లోకి దింపింది.ఒక శాసనసభ్యుడుగా, అతను ఒడిశాలోని పేదల, అణగారిన వర్గాల ప్రయోజనాల పట్ల ఎల్లప్పుడూ సున్నితంగా, ఆందోళనగా ఉండేవాడు. ఒడిశా రైతులందరూ తమను దోపిడీ చేస్తున్న భూస్వాములకు వ్యతిరేకంగా పోరాడటానికి తమను తాము ఏకం చేసుకున్నారు. అతని ప్రచురించిన పత్రిక 'సారథి' అప్పటికి మూసివేయబడింది. రాష్ర్టాలలో రైతులు, కార్మికులు ప్రజా ఆందోళన్ ఉద్యమ సమస్యలపై వార్తలు, పరిస్థితి గురించి 'క్రుసాక్' పేరుతో మరోపత్రికను స్థాపించారు.
ఒడియా మాట్లాడే 26 యువరాజ్యాలు ఉన్నాయి. ఈ రాష్ట్రాల పాలక అధిపతులు బ్రిటీష్ వారికి రాయల్టీ చెల్లించడం ద్వారా వారిస్వంత అభీష్టానుసారం ఆయా రాష్ట్రాలకు నేరుగా బాధ్యత వహిస్తారు. కాంగ్రెస్ పార్టీ, మహాత్మా గాంధీ ప్రత్యేకంగా రాష్ట్రాల అంతర్గత విషయాలలో జోక్యం చేసుకోని విధానాన్ని కలిగి ఉన్నారు. అయితే కాంగ్రెస్‌లోని ఒక విభాగం దీనిని అంగీకరించలేదు. చౌధరి ఈవిధాన ఆదేశాన్ని ధిక్కరించాడు. మాలతీ దేవి, హర్ మోహన్ పట్నాయక్, గౌరంగ చరణ్ దాస్, సారంగధర్ దాస్ రాచరిక రాష్ట్రాలకు వ్యతిరేకంగా నిరోధకత అతన్ని కదిపింది. వారికి ఈ సందర్భంలో నీలగిరి సంస్థానంలో గట్టి ప్రతిఘటన ఎదురైంది. అతనితోపాటు రాజభటులు రాష్ట్రాల పాలకులకు వ్యతిరేకంగా పోరాడిన భారతదేశంలోని మొట్టమొదటి ప్రజా మండలి డెంకనల్ ప్రజామండల్ అధ్యక్షుడు హర్ మోహన్ పట్నాయక్ , గౌరంగ చరణ్ దాస్, అనంత పట్నాయక్, బైద్యనాథ్ రథ్, సచి రౌత్రే, మన్మోహన్ మిశ్రా, సురేంద్రనాథ్ ద్వివేది మొదలైనవారు ఉన్నారు. డెంకనల్ చుట్టుపక్కల గ్రామాల్లో వారు ఇంటింటికీ తిరుగుతూ అణచివేత పాలన గురించి అవగాహన కల్పించారు. 1938లో ప్రజా మండల ఉద్యమంలో పాల్గొన్నందుకు అతను మళ్లీ జైలు పాలయ్యాడు. ప్రజామండల్ ఉద్యమానికి ఒక మలుపు, 12 ఏళ్ల బాజీ రౌట్ తో పాటు హురుషి, నట, రఘు, గురి, లక్ష్మణ్ డెంకనల్ దళాల తూటాలకు లొంగిపోయారు. ఈ దారుణం తరువాత నబబాబు అంగుల్ వద్ద వారి స్థావరం నుండి ఉద్యమాన్ని మరింత వేగవంతం చేశాడు.ఈ సమస్యాత్మక సమయాల్లో నబబాబుకు 1939 జనవరిలో కృష్ణ అనే కుమార్తె మూడవ సంతానం కలిగింది. 1940లో, గాంధీజీ ప్రోత్సాహంతో, నబబాబు ఆరు నెలల పాటు వ్యక్తిగత సత్యాగ్రహకుడుగా జైలు శిక్ష అనుభవించాడు.
1942 ఆగష్టు 8న, గాంధీజీ క్విట్ ఇండియా ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించాడు. మరుసటి రోజు ఉదయానికి ముందే ఉద్యమంలోని ముఖ్య నాయకుల సామూహిక నిర్బంధాలు జరిగాయి. నబకృష్ణ ఛౌధరి జైలుకు వెళ్లేముందు పోరాటాన్ని కొనసాగించడానికి ఒక నమూనాను సిద్ధం చేసాడు. అతను కటక్, అంగుల్, పూరీ కారాగారాల్లో వారసత్వంగా ఉంచబడ్డాడు. అక్కడ అతను తోటిఖైదీలందరితో కలిసిపోయి, కారాగార ఉద్యోగుల దుశ్చర్యలకు వ్యతిరేకంగా వారిని కూడగట్టాడు. అతనిని పూరి కారాగారం నుండి బెర్హంపూర్ కరాగారానికి తరలించారు.1944 జనవరి 26న, కొంతమంది యువఖైదీలు జాతీయ జెండాను ఎగురవేశారు. జెండాను కిందకు దించడానికి జైల్, పోలీసు సిబ్బంది తమవంతు ప్రయత్నం చేసారు. కానీ అది వ్యర్థమైన ప్రయత్నమైంది. చివరికి ఈ విషయం జిల్లా బ్రిటిష్ అధికారికి నివేదించబడింది. అతను తనిఖీ కోసం జైలుకు వచ్చాడు.అతని ఆదేశాల మేరకు ఖైదీలను నిర్దాక్షిణ్యంగా కొట్టారు. ఫలితంగా గాయాలయ్యాయి. అప్పుడు కూడా వారు జెండాను నిర్మూలించే ప్రయత్నాలను ప్రతిఘటించారు. జిల్లా కార్యనిర్వాహకుడు కాల్పుల ఉత్తర్వులు ఇచ్చాడు. అలాంటి ఆదేశాలు విన్నప్పుడు, అతను సంఘటన స్థలంలో కనిపించి, తుపాకీకి ఎదురుగా నిలబడ్డాడు. బ్రిటిష్ అధికారి నబబాబు చర్యకు భయపడ్డాడు. కాల్పుల ఆదేశాలను ఉపసంహరించుకున్నాడు.1945 చివరినాటికి, నబబాబు బెర్హంపూర్ కారాగారం నుండి విడుదలయ్యాడు.
1946 భారత రాచరిక రాష్ట్రాల ఎన్నికల్లో నబబాబు ఉత్తర కేంద్రపారా నియోజకవర్గం నుండి గెలిచాడు. భారతీయ జాతీయ కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం తరుపున ఏర్పడిన హరేకృష్ణ మహతాబ్ మంత్రివర్గంలో నబబాబు రెవెన్యూ, సరఫరా, అటవీ శాఖల మంత్రిగా పనిచేసాడు.
స్వతంత్ర భారతదేశంలో నబబాబు చౌధరి 1948 ఏప్రిల్ వరకు రెవెన్యూ మంత్రిగా కొనసాగాడు.రెవెన్యూ మంత్రిగా, అతను 'భూమి వ్యవధి, భూమి రెవెన్యూ' అనే కమిటీకి నాయకత్వం వహించాడు. ఈ సంఘం జమీందారీ వ్యవస్థ, ఇతర మధ్యవర్తుల రద్దుకు సిఫార్సు చేసింది. అతను స్థానిక పరిపాలన వికేంద్రీకరణ లక్ష్యంగా ఆంచల్ శాసన్ వ్యవస్థను కూడా ప్రవేశపెట్టాడు.నబబాబు తన కుమారుడి ఆత్మహత్య నేపథ్యంలో ఆ పదవికి రాజీనామా చేశాడు.అయిననూ అతను తన సామాజిక పనిని కొనసాగించాడు.
జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ తిరిగి ప్రభుత్వంలోకి రావాలని కోరుకున్నాడు. అతను అతనిని ఒప్పించడానికి ప్రయత్నించాడు. కానీ మొదట్లో విజయం సాధించలేదు. అయితే నెహ్రూ, మాలతీ దేవి మధ్య మార్పిడిచేయబడిన లేఖలశ్రేణి చివరికి అతను 1950లో ఒడిశా ముఖ్యమంత్రి అయ్యేలా ఒప్పించాడని సూచిస్తుంది. ఈ ప్రభుత్వం స్వతంత్ర భారతదేశంలో మొదటి ఎన్నికైన ప్రభుత్వానికి మార్గం చేయడానికి 1952 ఫిబ్రవరిలో రాజీనామా చేసింది. స్వతంత్ర భారతదేశం మొదటి సార్వత్రిక సాధారణ ఎన్నికలు 1951-52లో జరిగాయి. ఒడియా మాట్లాడే రాచరిక రాష్ట్రాలు ఒడిషా రాష్ట్రంలో విలీనమయ్యాయి. (అప్పుడు ఒరిస్సా అని అంటారు) సాధారణ శాసనసభకు ఎన్నికలు జరిగాయి.చౌదరి బరాచన నియోజక వర్గం నుండి శాసనసభ్యుడుగా గెలిచాడు. కాంగ్రెస్ అతిపెద్ద పార్టీగా అవతరించింది. కానీ మెజారిటీ తక్కువగా ఉంది. అయితే ఆరుగురు స్వతంత్ర శాసనసభ్యులుతో మద్దతుతో అతను ముఖ్యమంత్రి పదవిని చేపట్టాడు.
అతని ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసే సమయంలో, జమీందారీ వ్యవస్థ రద్దు చేయబడింది. ఇది రైతులకు వారి సాగుభూమిపై హక్కును కల్పించింది. స్థానిక స్వీయ ప్రభుత్వం 'అంచల్ శాసన్' కోసం అతని ప్రతిపాదన నిజమైంది.1952 గాంధీ జయంతి రోజున ఒడిశాలో ప్రారంభించిన సామాజిక అభివృద్ధి పధకానికి ఇది పూర్వగామి. హీరాకుడ్ ఆనకట్ట నిర్మాణం నబబాబు ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు పూర్తయింది.1954లో, భువనేశ్వర్‌లో వ్యవసాయ కళాశాల, పశువైద్య కళాశాల స్థాపించబడ్డాయి. సంబల్‌పూర్‌లోని బుర్లాలో ఇంజనీరింగ్ కళాశాల స్థాపించబడింది. వ్యవసాయ , పశువైద్య కళాశాలలు ఒడిశా యూనివర్సిటీ ఆఫ్ అగ్రికల్చర్ అండ్ టెక్నాలజీలో రెండు భాగాలుగా మారాయి. ఇందులో ఆర్కిటెక్చర్ విభాగం కూడా ఉంది. నబబాబు అనేక సంవత్సరాలు దాని పాలకమండలి సభ్యుడుగా వ్యవహరించాడు.
ఆచార్య వినోబాభావే, నబబాబు ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు భూదాన్, గ్రామదాన్ ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించాడు.అతను ఆ ఉద్యమంలో తీవ్రంగా పాల్గొన్నాడు. అతను గ్రామదానం సందేశాన్ని వ్యాప్తి చేస్తూ వినోబాతో గ్రామం నుండి గ్రామానికి వెళ్లాడు. 1955లో ఒడిషాకు వరద సంభవించింది. అతను సంక్షోభాన్ని నిర్వహించడంలో విమర్శలు, వ్యతిరేకతలు వచ్చాయి. ఈ కారణంగా అతను ముఖ్యమంత్రి పదవికి రాజీనామాచేశాడు. కాంగ్రెస్ ప్రాథమిక సభ్యత్వం కూడా వదులుకున్నాడు.
సమాచార, పరిపాలనా వ్యవహారాల కోసం ప్రజలు ఆధారిత ప్రభుత్వం ఒరియా భాషను ఉపయోగించాలని కోరుకుంటున్నారని నబబాబు కొంతకాలంగా గ్రహించాడు. అందువల్ల అతను ఒరియాను పరిపాలనా ప్రక్రియలో ఉపయోగించడానికి నియమాలను రూపొందించాడు.శాసనసభ్యుడుగా, నబబాబు శాసనసభలో ఒరియాలో మాట్లాడేవాడు, అదేభాషలో అక్కడ చర్చలు సాగించేవాడు.
1946లో ఒడిశా శాసనసభ ఏర్పడినప్పుడు, శాసనసభలో ఉపయోగించాల్సిన భాషపై ప్రశ్న లేవనెత్తింది.సభాధ్యక్షుడు లాల్‌మోహన్ పట్నాయక్ మునుపటిలాగే ఆంగ్లభాషను ఉపయోగించాలని కోరుకున్నాడు. అయితే నబబాబు ప్రజల భాషను ఒరియా ఉపయోగించాలని వత్తిడి చేశాడు. అతని న్యాయమైన కోరికను నిలుపుకోవడం మాత్రమే కాదు. అది నిలకడగా ఉంది. పైన చెప్పినట్లుగా, సమాచారంతో కూడిన పరిపాలన కోసం ఒరియాను భాషగా ఉపయోగించాలనే నబబాబు నిర్ణయాన్ని పరిపాలనలోని ఉన్నత అధికారులు వ్యతిరేకించారు. నబబాబు "అధికారిక భాషా చట్టం, 1954" ను ఆమోదించాడు. దీనికి పరిపాలన కోసం ఒరియా భాషను ఉపయోగించాల్సిన అవసరం ఉంది. ఒరియా భాష విజ్ఞానసర్వస్వం తయారు చేయబడింది. ఒరియా భాష రాత యంత్రాలు తయారు చేయబడ్డాయి. కానీ అతను తీసుకున్న ఈ కార్యక్రమాలన్నీ1956 అక్టోబర్లో ప్రభుత్వాన్ని విడిచిపెట్టిన తర్వాత నిలిపివేయబడ్డాయి. ప్రధాన మంత్రి నెహ్రూ, నబబాబును ముఖ్యమంత్రి పదవిని విడిచిపెట్టవద్దని అతనిని ఒప్పించాడు. కానీ నబబాబు తన నిర్ణయం మార్చుకోలేదు.అతనికి అధికారం కంటే ప్రజలకు సేవ చేయటమే ముఖ్యమని భావించిన రాజకీయ నాయకుడు.
రాజకీయాలకు దూరంగాఉన్నా అతను వివిధ సామాజిక రంగాలలో సేవలు అందించాడు.1957లో అతను సర్వ సేవాసంఘం అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యాడు.
దౌత్య లక్ష్యంసవరించు
క్రియాశీల రాజకీయాలను విడిచిపెట్టినప్పటి నుండి అతను బహుళ దౌత్యకార్యక్రమాలలో చురుకుగా పాల్గొన్నాడు.1959లో నబబాబు, మృదులా సారాభాయ్ కాశ్మీర్ వ్యవహారాల కోసం ప్రధాన సంధానకర్తలుగా పనిచేశారు. చాలామంది కశ్మీరీ నాయకులు సంప్రదింపుల కోసం అంగుల్ వద్ద అతడిని సందర్శించేవారు. దాదాపు 1959 జూన్‌లో,అతను శ్రీనగర్‌కు వెళ్లి అక్కడ కొంతకాలం ఉండిపోయాడు. ఇది అత్యున్నత స్థాయి దౌత్య లక్ష్యం.అతను అగ్ర రాజకీయ నాయకులు, మేజర్ జనరల్ హెచ్. సింగ్ అనుసంధాన అధికారితో, ఇతర సైనిక అధికారులతో సంభాషించాడు. అస్సాం 1960 ప్రారంభంలో, అస్సాంలో బెంగాలీ, అస్సామీ ప్రజల మధ్య వివాదం తీవ్రమైన నిష్పత్తిలో ఉంది. జయప్రకాశ్ నారాయణ్, నబబాబు, రమాదేవి చౌధరి, మాలతీ దేవి చౌధరి, ఇతర సర్వోదయ నాయకులు, కార్మికులు, ప్రజలతో మాట్లాడటానికి అస్సాం సందర్శించి పరిస్థితిని చక్కదిద్దారు .
నాగాలాండ్
ఆ సమయంలో నాగాలు భారతదేశం నుండి విడిపోవడానికి ఆందోళనలు నిర్వహిస్తున్నాయి. హింస, రక్తపాతం జరిగింది. ప్రభుత్వం పంపిన సైనిక జోక్యం కూడా నాగాల ఆందోళనను అదుపు చేయలేకపోయింది. జయప్రకాష్‌తో కలిసి నబబాబు అక్కడికి వెళ్లాడు. మొకాక్‌చుంగ్‌లో శాంతి కేంద్రం అనే సంస్థను స్థాపించడం ద్వారా, వారి సమస్యలను అభినందించడానికి వారు ప్రజలతో మాట్లాడారు. జయప్రకాష్ తరువాత, నబబాబు శాంతి కేంద్రానికి డైరెక్టర్ అయ్యాడు. నాగాలు తమశత్రు కార్యకలాపాలను నిలిపివేశారు.
మరో ముఖ్యమైన సంఘటన.నేటి బంగ్లాదేశ్ పాకిస్థాన్‌లో ఒకప్పటి భాగం. దీనిని తూర్పు పాకిస్తాన్ అని పిలిచేవారు. మతం పేరిట, సందేహాస్పద స్వభావంగల కొందరు వ్యక్తులు భారతదేశానికి వలస వస్తున్న హిందువులను హింసిస్తున్నారు. వారిలో కొందరు ఒడిశాలో నివసించడానికి వచ్చారు. ప్రతీకారం తీర్చుకోవడానికి హిందువులకు ఇది సరైన సమయం అని వారు ముస్లింలపై దాడి చేశారు. ఒడిశాలో దాని ప్రభావం ఎక్కువుగా ఉంది. రూర్కెలా హిందువులు ముస్లింలను హింసించటం ప్రభుత్వం గమనించింది. దేశంమొత్తం ఆందోళనలో ఉంది. నబబాబు, రమాదేవి చౌధరి, మాలతీదేవి చౌధరి, ఇతర నాయకులు రూర్కెలాకు సత్వరమే పరిస్థితి ప్రశాంతంగా మారే వరకు వారు రెండువర్గాల మధ్య పనిచేశారు.
ఒడిశాలోని కోరాపుట్‌లో నక్సలైట్లు చాలా చురుకుగా వారి కార్యకలాపాలు సాగిస్తున్నారు. పేద గిరిజనుల దోపిడీని నక్సలైట్లు తీవ్రంగా వ్యతిరేకించారు.ప్రభుత్వం ఈ హింసను బలవంతంగా ఆపడానికి ప్రయత్నించింది. పోలీసులు ప్రజలపై చేసిన అఘాయిత్యాల నివేదికలు ఉన్నాయి. ఇది విన్న నబబాబు, మాలతీదేవి చౌధరి అక్కడికి వెళ్లి, నిజాలు తెలుసుకోవడానికి వివిధ ప్రదేశాలలో సమావేశాలు నిర్వహించారు. చివరికి ఇది హింసను తగ్గించడానికి దారితీసింది. నక్సలైట్ కార్యకలాపాలకు పాల్పడిన నక్సలైట్ నాయకుడు నాగభూషణ్ పట్నాయక్‌కు మరణశిక్ష విధించబడింది. నగబాబు జోక్యం చేసుకుని నాగభూషణ్‌ను క్షమించేందుకు రాష్ట్రపతి సంజీవ రెడ్డికి లేఖ రాశాడు. జీవితకాలంగా దోషులుగా నిర్ధారించబడిన ఇతర నక్సలైట్‌లను కూడా క్షమించి విడుదల చేశారు.
ప్రధానమంత్రి ఇందిరాగాంధీ 1975లో జాతీయ అత్యవసర పరిస్థితిని ప్రకటించారు.దేశవ్యాప్తంగా అత్యవసర పరిస్థితికి ప్రతిఘటన వ్యక్తమైంది.అత్యవసర పరిస్థితి సమయంలో నబబాబు, మాలతీదేవి, ఇతర నాయకులు జైలు పాలయ్యారు. నబబాబుని బారిపాడు జైలుకు, మాలతీ దేవిని కటక్ జైలుకు పంపారు. బారిపాడు జైలులో నబబాబు అనారోగ్యానికి గురయ్యాడు. అతను ఒంటరి నిర్బంధాన్ని సహించలేకపోయాడు. అతను పాక్షిక పక్షవాతానికి గురైయ్యాడు.అతని వయస్సులో, ఇది అతనికి చాలా ఎక్కువ. అప్పుడు కూడా, అతను ప్రజల పరిస్థితి గురించి ఆరా తీసాడు. అతని కుటుంబ సభ్యులు చాలా కలవరపడ్డారు రాజకీయాలకు దూరంగా ఉండాలని కోరారు. అతను వారికి అర్థవంతమైన చిరునవ్వుతో, "ప్రజలే నా జీవితం" అని చెప్పాడు. అతను కొంచెం మెరుగ్గా ఉన్నప్పుడు, అతను పెరోల్‌పై విడుదలయ్యాడు. అతని కదలికలపై వైద్యులు కొన్ని ఆంక్షలు విధించారు. మాలతీ దేవి కూడా కటక్ జైలు నుండి విడుదలైంది. ఇద్దరూ జైలునుండి బయటకు వచ్చారు.
స్వదేశంలో అనేక మంది ప్రపంచ నాయకుల నుండి విమర్శలను ఎదుర్కొంటూ, ఇందిరా గాంధీ అత్యవసర పరిస్థితిని ఉపసంహరించి, మరో సాధారణ ఎన్నికలకు మార్గం సుగమం చేసింది. చాలామంది ప్రతిపక్ష నాయకులు ఇంకా కారాగారాలలోనే ఉన్నారు. ప్రతిపక్షానికి తగిన ఆర్థిక వనరులు లేవు.ప్రతిపక్ష నాయకులు ప్రజల్లోకి వెళ్లలేకపోయారు. కాంగ్రెస్ ఘోరంగా ఓడిపోయింది. దీనిపై నబబాబు నిజంగా సంతోషించాడు.
జైలులో ఉన్నప్పుడు పక్షవాతం నుండి నబబాబు పూర్తిగా కోలుకోలేదు. కానీ అతను పుస్తకాలు, పత్రికలు చదవడం అలవాటు చేసుకున్నాడు. నబబాబు విపరీతమైన పాఠకుడు. అతను రాజకీయాలు, విద్య, మార్క్సిజం, గాంధేయ తత్వశాస్త్రం, అభివృద్ధికి సంబంధించిన పుస్తకాలను, తాజా పుస్తకాలను కూడా విస్తృతంగా చదివేవాడు. గాంధీ తత్వశాస్త్రంగురించి చర్చించడానికి విదేశాల నుండి చాలామంది మేధావులు అతనిని సందర్శించారు.నీలం సంజీవ రెడ్డి అతనిని వెతకడానికి వచ్చాడు.
అంతకు ముందు అతని కుటుంబసభ్యులకు చెందినవారి అనేక మరణాలు జరిగాయి. అతని మనవడు పూర్వం చౌద్వార్ సమీపంలో కటక్‌కి దగ్గరగా, అతని సోదరుడి మనవడు కబీర్ చౌధరి 1983 అక్టోబరులో యుఎస్ఎ లోని ఇండియానాలో రోడ్డు ప్రమాదాల కారణంగా మరణించారు. అతను పూర్తిగా నిశ్చేష్టుడై చాలా రోజులు మౌనంగా ఏడ్చాడు!. దీనికి తోడు, విద్యావంతులైన కొద్దిమందిలో పెరుగుతున్న స్వార్థం, సాధారణ ప్రజల పేదరికంపై అతని వేదన అతడిని మరింత అశాంతికి, అనారోగ్యానికి గురి చేసింది.అతని మనవరాలు కస్తూరి వివాహం జరిగినప్పుడు 1984 జూన్ మధ్యలో నగబాబు ఆరోగ్యం మరింత క్షీణించింది. కస్తూరి, ఆమెభర్త గౌహతికి నుండి బయలుదేరిన తరువాత, డెంకనల్ బాజీరౌత్ ఛత్రవాస్‌లో వాతావరణం చాలా దిగులుగా ఉంది. 1984 జూన్ 24 న గుండెపోటు రావడంతో 83 సంవత్సరాల వయస్సులో నబబాబు మరణించారు.