
తిరుమల కొండలు... అవి కేవలం కొండలు కావు, కోటానుకోట్ల భక్తుల ఆశలు, ప్రార్థనలు, నమ్మకాలు నిండిన జీవనాడులు. ఆ కొండల మధ్య వెలసిన కలియుగ దైవం శ్రీ వేంకటేశ్వర స్వామివారి దివ్య దర్శనం కోసం ప్రపంచం నలుమూలల నుంచి జనం తండోపతండాలుగా తరలి వస్తారు. ఆ భక్తుల పయనంలో, వారి ఆధ్యాత్మిక అనుభవంలో మాడవీధులు, స్వామి పుష్కరిణి... ఈ రెండూ కీలకమైన పాత్ర పోషిస్తాయి. అనగనగా, వందల సంవత్సరాల క్రితం తిరుమల క్షేత్రం ఇంకా ఇంతటి వైభవంతో విలసిల్లని రోజులు. అప్పట్లో స్వామివారి దర్శనానికి వచ్చే భక్తులు చాలా కష్టాలు పడేవారు. స్వామివారి ఆలయం చుట్టూ ఉన్న ప్రదేశం అంతా రాళ్ళురప్పలతో, పొదలతో నిండి ఉండేది. భక్తులు స్వామివారిని ప్రదక్షిణ చేయడానికి కూడా సరైన మార్గం ఉండేది కాదు. అప్పుడే ఒక గొప్ప భక్తుడు, మహా శిల్పి అయిన భాస్కరుడు తిరుమలకు వచ్చాడు. అతడు స్వామివారికి అంకితం కావాలని నిశ్చయించుకున్నాడు. ఒక రోజు భాస్కరుడు స్వామివారిని దర్శించుకుని బయటికి వస్తుండగా, ఒక వృద్ధురాలు కాళ్ళు తడబడుతూ ప్రదక్షిణ చేస్తూ కనిపించింది. ఆమె కష్టాన్ని చూసి భాస్కరుడి మనసు ద్రవించింది. "స్వామివారిని దర్శించినంత సులభంగా ప్రదక్షిణ చేసే మార్గం భక్తులకు ఉండాలి" అని భాస్కరుడు సంకల్పించుకున్నాడు. అదే రాత్రి భాస్కరుడి కలలో సాక్షాత్తు శ్రీనివాసుడు కనిపించాడు. "వత్సా, నీ సంకల్పం గొప్పది. నా ఆలయం చుట్టూ భక్తులు సులభంగా నడవగలిగే విశాలమైన మార్గాలను నిర్మించు. ఆ మార్గాలే భవిష్యత్తులో మాడవీధులుగా ప్రసిద్ధి చెందుతాయి. అవి కేవలం దారులే కావు, భక్తుల పాపాలను హరించే పుణ్యమార్గాలు అవుతాయి" అని ఆశీర్వదించాడు. స్వామివారి ఆదేశంతో భాస్కరుడు తన శిష్యులతో కలిసి మాడవీధుల నిర్మాణానికి పూనుకున్నాడు. రాత్రింబవళ్ళు కష్టపడి, చెమటోడ్చి, ఎన్నో అడ్డంకులను అధిగమించి, ఆ విశాలమైన వీధులను నిర్మించాడు. ఒక్కో రాయి పేర్చుతుంటే, ఒక్కో అడుగు వేస్తుంటే, అది కేవలం నిర్మాణం కాదు, భక్తికి ఆకారం ఇవ్వడమని అతడు భావించాడు. ఆ వీధులు పూర్తైన తర్వాత, భక్తులు ఎంతో ఆనందంతో స్వామివారిని ప్రదక్షిణ చేయడం ప్రారంభించారు. ఆ మాడవీధులు ఆధ్యాత్మికతకు, క్రమశిక్షణకు, భక్తికి ప్రతీకలయ్యాయి. వేలాది మంది భక్తులు స్వామివారి బ్రహ్మోత్సవాలలో ఆ వీధుల్లోనే రథోత్సవాలను చూసి పులకించిపోయేవారు. మాడవీధుల నిర్మాణం పూర్తయిన తర్వాత, భాస్కరుడికి మరో ఆలోచన వచ్చింది. "స్వామివారి దర్శనానికి ముందు భక్తులు శుద్ధి చేసుకోవడానికి ఒక పవిత్రమైన జలాశయం అవసరం" అని అతడు భావించాడు. అప్పుడు అతనికి ఆలయం పక్కనే ఉన్న ఒక చిన్న గుట్ట దగ్గర సెలయేరు గుర్తుకొచ్చింది. భాస్కరుడు స్వామివారిని ప్రార్థించగా, ఆ సెలయేరులోని నీరు అద్భుతమైన శక్తిని పొందింది. భాస్కరుడు తన శిష్యులతో కలిసి ఆ ప్రదేశాన్ని శుభ్రం చేసి, ఒక విశాలమైన కోనేరును నిర్మించాడు. దానికే స్వామి పుష్కరిణి అని పేరు వచ్చింది. పుష్కరిణి నిర్మాణం పూర్తయిన రోజు, చంద్రుడు ఆకాశంలో వెన్నెలను చిందుతున్నాడు. భాస్కరుడు పుష్కరిణి వైపు చూస్తుంటే, దానిలో ఆకాశం, నక్షత్రాలు ప్రతిబింబిస్తూ ఎంతో ప్రశాంతంగా కనిపించింది. "స్వామీ, ఈ పుష్కరిణిలో స్నానం చేసిన భక్తుల మనసులు కూడా ఇంతే ప్రశాంతంగా మారాలి" అని భాస్కరుడు ప్రార్థించాడు. అతని ప్రార్థన ఫలించింది. స్వామి పుష్కరిణి కేవలం ఒక కోనేరు కాదు, అది పవిత్రతకు, పాపహరణ శక్తికి నిలయంగా మారింది. వేలాది మంది భక్తులు స్వామివారి దర్శనానికి ముందు పుష్కరిణిలో స్నానమాచరించి, తమ శరీరాలను, మనస్సులను శుద్ధి చేసుకునేవారు. కాలక్రమేణా, మాడవీధులు, స్వామి పుష్కరిణి తిరుమల క్షేత్రంలో విడదీయరాని భాగంగా మారాయి. మాడవీధులలో అడుగు పెట్టిన ప్రతిసారీ భక్తులు భాస్కరుడి భక్తిని, త్యాగాన్ని గుర్తు చేసుకుంటారు. స్వామి పుష్కరిణిలో స్నానం చేసిన ప్రతిసారీ భక్తులు తమ మనస్సులకు ప్రశాంతతను పొందుతారు. తిరుమల వైభవం ఈ రెండింటితో ముడిపడి ఉంది. అవి కేవలం నిర్మాణాలు కావు, అవి శ్రీ వేంకటేశ్వర స్వామివారి అనుగ్రహానికి, భక్తుల నమ్మకానికి నిదర్శనాలు.