దట్టమైన కొండల పక్కన, మహారణ్యం అంచున ఒక చిన్న పల్లెటూరు ఉండేది. ఆ పల్లె పేరు కైలాసపురం. అక్కడ సుబ్బన్న అనే నిరుపేద వ్యక్తి నివసించేవాడు. అతడు పేదవాడే అయినా, మనసులో మాత్రం కపటం, స్వార్థం లేని నిష్కళంకమైన వ్యక్తి. అతడికి చిన్నపాటి వ్యవసాయం ఉండేది, కానీ ఆ భూమి సారవంతమైనది కాదు. అతని భార్య లక్ష్మి, కూతురు పార్వతిని ఎంతో ప్రేమగా చూసుకునేవారు.

సుబ్బన్నకు జీవితంలో తన భార్య లక్ష్మి అంటే పంచప్రాణాలు. కొంతకాలంగా లక్ష్మికి తీవ్రమైన అనారోగ్యం సోకింది. పల్లెటూరి వైద్యులు ఎంత ప్రయత్నించినా తగ్గలేదు. చివరికి, పట్టణంలో ఉన్న ప్రముఖ వైద్యుడు లక్ష్మిని పరీక్షించి, "ఆమె ప్రాణాలు నిలబడాలంటే, మీరు త్వరగా ‘నీలకంఠ’ మూలికలు తీసుకురావాలి. అవి కేవలం ఈ మహారణ్యం ఆవలి వైపున ఉన్న కొండల్లో మాత్రమే దొరుకుతాయి. అవి ఆయుర్వేదంలో అమృతం లాంటివి, వాటితోనే ఆమెను రక్షించగలం," అని చెప్పాడు.

ఆ కొండలు, ఆ అడవిలోని ప్రాంతం చాలా భయంకరమైనది. అది మహాదేవుడైన శివుడికి ప్రియమైన ప్రదేశమని, అక్కడ ఎంతో శక్తివంతమైన ఆత్మలు తిరుగుతుంటాయని ప్రజల నమ్మకం. పైగా, ఆ మార్గంలో ఎప్పుడూ కొండచరియలు విరిగిపడుతుంటాయి, దారి తప్పితే మృత్యువే శరణ్యం. ధైర్యం చేసి ఎవరూ ఆ దిశగా వెళ్లేవారు కాదు.

అయినా, భార్య ప్రాణాల కోసం సుబ్బన్న తన భయాన్ని దాచుకున్నాడు. అతడు చిన్నప్పటి నుంచీ శివ భక్తుడు. ప్రతి సోమవారం నియమం తప్పకుండా శివాలయంలో దీపం వెలిగించేవాడు. "ఓం నమః శివాయ" అనే పంచాక్షరీ మంత్రాన్ని నిత్యం జపించేవాడు. ఆ పరమేశ్వరుడే తనను కాపాడతాడని బలంగా నమ్మాడు.

ఒక శుభదినం చూసి, సుబ్బన్న అడవిలోకి బయలుదేరాడు. దారిలో ఎదురైన కష్టాలు, గాయాలను లెక్కచేయకుండా, రోజుల తరబడి నడిచి, చివరికి ఆ అరుదైన కొండ ప్రాంతాన్ని చేరుకున్నాడు. అక్కడ నిజంగానే నీలకంఠ మూలికలు ఉన్నాయి! అతడి ఆనందానికి అవధులు లేవు. తన భార్య లక్ష్మి ప్రాణాలు నిలబడతాయని, ఆమె తిరిగి ఆరోగ్యంగా ఇంటికి వస్తుందని ఆ మహాదేవుడి దయ వల్లే ఇది సాధ్యమైందని మనసులో కృతజ్ఞతలు చెప్పుకున్నాడు. ఆ మూలికలను జాగ్రత్తగా సేకరించి, వాటిని తన సంచిలో పెట్టుకుని తిరుగు ప్రయాణం మొదలుపెట్టాడు.

అతడు తిరిగి వస్తుండగా, సాయంకాలం అయింది. ఆకాశం అకస్మాత్తుగా నల్లబడింది. మెరుపులు, ఉరుములతో భయంకరమైన తుఫాను మొదలైంది. కొండల్లో గాలి వాన బీభత్సం సృష్టిస్తోంది. పెద్ద వర్షం కారణంగా భూమి వదులై, అతడు నడుస్తున్న కొండదారిలో పెద్ద శబ్దం చేస్తూ కొండచరియ విరిగిపడింది సుబ్బన్న భయంతో పక్కనే ఉన్న ఒక చిన్న గుహలో తల దాచుకున్నాడు.

ఆ తుఫాను భయంకరంగా ఉంది. పెద్ద బండరాళ్లు గుహ ముఖద్వారం వద్ద దొర్లుతూ పడ్డాయి. ఆ గుహ పూర్తిగా మూసుకుపోయింది. లోపల చీకటి, చల్లదనం, భయం తప్ప మరేమీ లేదు. అతడు తప్పించుకోవడానికి ఎంత ప్రయత్నించినా, బండరాళ్లు కదల్లేదు. సుబ్బన్న ఒంటరిగా, బయటి ప్రపంచంతో సంబంధం లేకుండా ఆ గుహలో ఇరుక్కుపోయాడు. చేతిలో తన ప్రాణపదమైన భార్య ఆరోగ్యం, కానీ తన ప్రాణమే ప్రమాదంలో పడింది.

మరణ భయం అతడిని చుట్టుముట్టింది. అతడి కళ్ల ముందు తన కూతురు పార్వతి, భార్య లక్ష్మి ముఖాలు మెదిలాయి. తనను, కుటుంబాన్ని రక్షించేందుకు ఈ ప్రపంచంలో మరెవరూ లేరని అతనికి అర్థమైంది.

ఆ నిస్సహాయ స్థితిలో, సుబ్బన్నకు తానెప్పుడూ నమ్మిన ఏకైక శక్తి గుర్తుకొచ్చింది: పరమ శివుడు!

గుహలో కూర్చుని, కన్నీటితో శివుడిని ధ్యానించడం మొదలుపెట్టాడు. అతడి భక్తి నిస్వార్థమైనది, కేవలం తన భార్య ఆరోగ్యం కోసం. "ఓ కైలాస వాసా! ఓ త్రినేత్రా! నేను పేదవాడిని, నా మనసు స్వచ్ఛమైనది. ఈ అపాయం నుంచి నన్ను గట్టెక్కించు స్వామి! నా లక్ష్మిని కాపాడు, ఆమె లేకుండా నేను బతకలేను. నీ నామం తప్ప నాకు వేరే ఆధారం లేదు!" అంటూ గుండెల నిండా భక్తితో బిగ్గరగా "ఓం నమః శివాయ" అని జపించడం మొదలుపెట్టాడు.

అతడి జపం ఆ గుహ చీకటిలో ప్రతిధ్వనించింది. అతడి హృదయం నుంచి వచ్చిన ఆ నిస్వార్థమైన పిలుపు కైలాస శిఖరాన్ని చేరింది.

క్షణంలో, గుహ బయట ఉన్న వాతావరణం అకస్మాత్తుగా మారింది. తుఫాను తగ్గి, మేఘాలు చీలి, ఒక అద్భుతమైన దివ్య కాంతి ఆ గుహ వైపు ప్రసరించింది. ఆ కాంతిలో, సుబ్బన్న కళ్లకు పరమేశ్వరుడి దర్శనం లభించింది!

శివుడు ఎంతో ప్రశాంతమైన రూపంలో, నెత్తిపై జటాజూటం, మెడలో పాము, చేతిలో త్రిశూలం, నుదుటిపై విభూదితో నిలిచి ఉన్నాడు. ఆ దృశ్యం సుబ్బన్న మనసులోని భయాన్ని పూర్తిగా తొలగించింది. సుబ్బన్న భక్తితో కళ్లు మూసుకుని శివుడికి నమస్కరించాడు.

శివుడు మందహాసం చేసి, తన త్రిశూలాన్ని ఒక్కసారి ఆ గుహ ముఖద్వారం వైపు చూపించాడు. అంతే! గుహను మూసిన పెద్దపెద్ద బండరాళ్లు పొడిపొడిగా మారి, ఒక కొత్త మార్గం ఏర్పడింది.

శివుడి గంభీరమైన స్వరం వినిపించింది: "సుబ్బన్నా! నీ నిష్కళంకమైన భక్తి నా హృదయాన్ని కదిలించింది. భయపడకు, వెళ్లిరా! నీ భార్య లక్ష్మి త్వరలోనే కోలుకుంటుంది. నిజమైన ధనం నీ మనసులోనే ఉంది. భక్తులను రక్షించడం నా ధర్మం."

సుబ్బన్న కళ్లు తెరిచేసరికి, శివుడి దివ్యరూపం అదృశ్యమైంది. గుహ పూర్తిగా తెరుచుకుంది. బయట వాతావరణం శాంతంగా, ప్రకాశవంతంగా ఉంది. అతడి ఒంటిపై ఒక్క చిన్న గీత కూడా లేదు, నీలకంఠ మూలికలు ఉన్న సంచి కూడా పక్కనే ఉంది. శివుడికి వేల నమస్కారాలు చెప్పి, సుబ్బన్న ఆ కొత్త దారి గుండా భద్రంగా ఇంటికి చేరుకున్నాడు.

ఆ మూలికలతో వెంటనే లక్ష్మికి వైద్యం చేయించాడు. కొద్ది రోజుల్లోనే లక్ష్మి పూర్తిగా కోలుకుంది, వారి కుటుంబంలో సంతోషం వెల్లివిరిసింది. ఆ తర్వాత, అతడు మరింత భక్తితో శివుడిని పూజించడం మొదలుపెట్టాడు. "దేవుడి దయ ఉంటే, ఎటువంటి అపాయం కూడా మనల్ని ఏమీ చేయలేదు" అనే సత్యాన్ని ఆ కైలాసపురం గ్రామ ప్రజలందరూ సుబ్బన్న కథ ద్వారా తెలుసుకున్నారు. అతని నిష్కపటమైన భక్తి, నిస్వార్థమైన ప్రేమకు దేవుడు ఎప్పుడూ తోడుంటాడని వారు నమ్మారు.

సుబ్బన్న కథ ఒక గొప్ప సత్యాన్ని బోధించింది. మనం ఏ కపటం లేకుండా, పూర్తి హృదయంతో దేవుడిని విశ్వసించి, ఆయనికి శరణాగతి చేస్తే, మన బాధ్యతలను, మన యోగక్షేమాలను ఆ పరమాత్ముడే స్వయంగా చూసుకుంటాడు. నిస్వార్థమైన భక్తి, విశ్వాసం కంటే గొప్ప రక్షణ కవచం మరొకటి లేదని ఆ గ్రామ ప్రజలందరూ గ్రహించారు.